دیدنی های قشم، نگینی پنهان در دل خلیج فارس (قسمت اول)

قشم دیدنی‌های فراوانی دارد و این جاذبه‌ها در کنار فرهنگ و آداب و رسوم مردم محلی آن باعث شده است که گردشگران تمایل زیادی برای سفر به این جزیره‌ی زیبا داشته باشند. شاید ظرفیت‌های گردشگری قشم، به اندازه‌ی کیش معرفی نشده باشند و بسیاری از افراد از وجود چنین بناهایی بی‌خبر باشند. به همین علت در این مقاله می‌خواهیم به معرفی جاذبه‌های تاریخی و گردشگری بزرگ‌ترین جزیره‌ی ایران و خلیج فارس بپردازیم.

دره ستارگان

دره‌ی ستارگان یکی از مشهورترین جاذبه‌های گردشگری قشم است که در اثر فرسایش خاک، سنگ و ماسه ناشی از باد، باران و رگبارها به وجود آمده است. قدمت این دره به ۲ میلیون سال، یعنی دوره‌ی زمین‌شناسی سنوزوئیک می‌رسد. این دره ستون‌های بلند با اشکال مختلف دارد و مردم محلی اعتقاد دارند که زمانی که ستاره‌ها با زمین برخورد کردند، خاک بالا آمده و بعد از آن، خاک‌ها به هر شکلی که بوده‌اند، خشک شده‌ و این ستون‌های بلند و کوتاه را تشکیل داده‌اند. 

تنگه‌ی چاهکوه

تنگه‌ی چاهکوه از دیگر جاذبه‌های گردشگری قشم است که حفره‌ها، دالان‌ها و اشکال عجیبی در دیواره‌های خود دارد. این دره در اثر فرسایش سنگ‌های رسوبی زمین به وجود آمده است. عمق دره حدود ۱۰۰ متر بوده و نمایی از فرسایش سنگ‌های رسوبی را به نمایش گذاشته است. تنگه‌ی چاهکوه در ۷۰ کیلومتری شهر قشم و کنار روستای چاهوی شرقی، در بخش غربی ساحل شمالی جزیره قرار دارد. 

وقتی وارد این منطقه می‌شوید، ابتدا با دیواره‌های بلند و دره‌ی عریض روبه‌رو می‌شوید اما به تدریج از عرض آن کاسته می‌شود اما بلندی دیواره‌های آن تغییری نمی‌کند، بطوری که رد شدن از آن دشوار به نظر می‌آید. این دره‌ی اعجاب‌انگیز در دل کوهی واقع شده  که به شکل ضربدر برش خورده است. این دره را به این علت چاهکوه نامیده‌اند که در ابتدای دره، چاه‌هایی حفر شده است. 

جنگل‌های دریایی حرا

جنگل‌های دریایی حرا از جاذبه‌های طبیعی قشم است. حرا درختی است که در آب‌های شور می‌روید و به هنگام مد تا گلوگاه در آب فرو می‌رود. این درخت خاصیت تصفیه‌ای دارد و پوست آن بخش شیرین آب دریا را جذب و نمک آن را دفع می‌کند. در حقیقت این درخت یک آب‌ شیرین‌کن طبیعی است. جنگل‌های حرا به وسعت ۲۰۰ کیلومتر مربع در تنگه‌ی خوران قرار دارد و از تنوع زیستی بالایی برخوردار است.

درختان حرا از مقاوم‌ترین گونه‌ها هستند و یکی از اصلی‌ترین ویژگی‌های آن‌ها ریشه‌های‌شان است که کوتاه و کم‌عمق هستند و از آن‌ها ریشه‌های فرعی و عمودی به سمت بالا منشعب می‌شود. 

قلعه پرتغالی‌ها

قلعه‌ی پرتغالی‌ها در سال ۱۵۰۷ میلادی در سمت شمالی جزیره‌ی قشم، در ساحل خلیج فارس به فرمان «آلفونسو آلبرکرک»، دریانورد پرتغالی ساخته شد. وی جزایر دهانه‌ی خلیج فارس را به تصرف خود درآورد و این تسلط ۱۱۰ سال به طول انجامید. در این مدت پرتغالی‌ها دژها و استحکاماتی ساختند که امروزه این سازه‌ها به جاذبه‌های تاریخی این مناطق تبدیل شده است. قلعه‌ی قشم با مساحتی بیش از ۲ هزار متر مربع، از سنگ‌های آهکی و گچی و ساروج محلی ساخته شده است. 

قلعه‌ی قشم به عنوان انبار مهمات و سلاح مورد استفاده قرار می‌گرفت و در موارد ضروری به دیگر دژها کمک می‌رساند. در این قلعه انبارهای اسلحه، آب‌انبار بزرگ، اتاق‌های سربازخانه، زندان، کلیسا، مقر فرماندهی و تالار وجود دارد. در سال ۱۳۸۷ تونلی قدیمی متصل به قلعه در شهر قشم پیدا شد؛ این تونل راه فرار فرماندهان، نیروهای نظامی پرتغالی و محل نگهداری مهمات نظامی آن‌ها بود. 

غار خربس

غار خربس در ۱۵ کیلومتری جنوب جزیره‌ی قشم قرار دارد و گفته می‌شود قدمت آن به دوران مادها بازمی‌گردد. این غار دنباله‌ی چین‌خوردگی‌های رشته‌کوه‌های زاگرس است و معماری عجیب و پر رمز و رازی دارد. دورادور غار را تپه‌های مرجانی فراگرفته است. ارتفاع دیواره‌های صخره‌ای غار خربس ۲۰ الی ۳۰ متر بوده و با گذشت زمان و در نتیجه‌ی فروکش کردن آب دریا به شکل کوه با حفره‌هایی تودرتو درآمده است. مردم هم در این تغییرات نقش داشته و کنده‌کاری‌هایی روی آن انجام داده‌اند. 

در مورد کاربرد غار خربس در قشم نظریه‌های زیادی وجود دارد؛ برخی معتقد هستند که در عصر مادها این غار پرستشگاه مهر و الهه‌ی میترا بود. برخی دیگر می‌گویند زرتشتیان از غار خربس به عنوان «استوادان»، یعنی جایی که استخوان‌های مردگان را نگه‌ می‌دارند، استفاده می‌شد. اما بعضی‌ها هم اعتقاد دارند که غار خربس پناهگاه مردمانی بود که مورد حمله‌ی دزدان دریایی قرار می‌گرفتند. 

غار نمکدان

در ۹۰ کیلومتری شهر قشم، در قسمت انتهایی جنوب غربی جزیره، کوه گنبدی‌شکل وجود دارد که ارتفاع آن ۲۳۷ متر از سطح دریا است. داخل این کوه غارهای نمکی قرار دارد که یکی از زیباترین جاذبه‌های طبیعی و گردشگری قشم محسوب می‌شود. روی بدنه‌ی این کوه رگه‌های سفید نمک وجود دارد و زیبایی خاصی به آن بخشیده است. در کف غار هم آب نمک جریان دارد. 

در اثر رطوبت بالای هوای جزیره و نفوذ آب در غارها باعث ایجاد قندیل در بدنه‌ی این غارها شده است. زمین‌شناسان معتقد هستند که این غار با ۶۴۰۰ متر طول، طولانی‌ترین غار نمک جهان است. در دل این کوه آب زیرزمینی دائمی جریان دارد و پس از راه یافتن به سطح زمین در دامنه‌ی کوه، به شکل چشمه‌ی نمک پدیدار شده و در گودال مقابل خود حوضچه‌ای طبیعی به رنگ سفید تشکیل می‌دهد. 

منبع: کجارو